Ngày 14/4/2025, Tòa án Nhân dân Cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh đã mở lại phiên xét xử phúc thẩm đối với bà Trương Mỹ Lan, cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 27 bị cáo khác trong vụ án liên quan đến Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan. Phiên tòa diễn ra sau bản án sơ thẩm được tuyên vào tháng 10/2024, thu hút sự chú ý bởi tính chất nghiêm trọng của vụ án và những diễn biến cảm xúc trong lời phát biểu của các bị cáo.

Lời Trình Bày Xúc Động của Bà Trương Mỹ Lan

Trong phần trình bày lời nói sau cùng trước khi Hội đồng Xét xử (HĐXX) nghị án, bà Trương Mỹ Lan đã bày tỏ sự xúc động khi chia sẻ về những nỗ lực khắc phục hậu quả của vụ án. Theo bà Lan, trong thời gian phiên tòa tạm ngừng, thông qua luật sư và gia đình, bà được biết Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo đặc biệt nhằm hỗ trợ thu hồi tài sản liên quan đến vụ án. Bà nhấn mạnh đây là “ánh sáng hy vọng” đối với bản thân, đồng thời cho biết đã gửi nhiều đơn thư đến các cơ quan chức năng, đề xuất cơ chế đặc biệt để thu hồi triệt để tài sản.

Bị cáo Trương Mỹ Lan

Bà Lan khẳng định vụ án là “tai nạn ngoài mong muốn” và bà luôn trăn trở tìm cách khắc phục. Trong hơn một thập kỷ tham gia tái cấu trúc SCB, kể cả khi bị tạm giam, bà đã không ngừng liên hệ với các đối tác để tìm phương án xử lý các dự án và tài sản. Đặc biệt, bà thông báo một nhóm đối tác liên doanh quốc tế đã đồng ý hợp tác, chuẩn bị nguồn lực và đề xuất phương án xử lý tài sản để trình lên Ban Chỉ đạo thi hành án.

“Kính mong Hội đồng Xét xử ghi nhận nỗ lực này và xem xét toàn diện vụ án để đưa ra phán quyết phù hợp,” bà Lan trình bày. Bà cũng bày tỏ mong muốn các cơ quan chức năng làm rõ các con số liên quan đến vụ án một cách minh bạch, đồng thời tha thiết xin giảm án, đặc biệt là xóa bỏ tội danh “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”.

Lời Xin Khoan Hồng và Tâm Tư Cá Nhân

Không kìm được nước mắt, bà Lan chia sẻ rằng bà xem vụ án là “định mệnh” và “tai nạn nghề nghiệp”, nên không oán trách bất kỳ ai. Bà nhấn mạnh đây là phiên tòa thứ tư bà tham gia, nhưng cảm xúc tại phiên phúc thẩm này đặc biệt sâu sắc, “sẽ khắc sâu trong tâm trí mãi mãi”.

Bà Lan cũng khẩn thiết xin HĐXX khoan hồng cho các đồng phạm, đặc biệt là chồng bà, để họ có cơ hội làm lại cuộc đời. “Bị cáo và các đối tác đang nỗ lực hết mình để khắc phục hậu quả. Bị cáo mong muốn mọi thứ được thực hiện rõ ràng, minh bạch,” bà bày tỏ.

Phản Hồi từ Hội Đồng Xét Xử

Sau khi lắng nghe tâm tư của bà Lan, chủ tọa phiên tòa cho biết trong thời gian tới, bà Lan có quyền làm việc với các cơ quan có thẩm quyền để trình bày phương án thu hồi tài sản. Chủ tọa nhấn mạnh rằng nếu bà Lan thể hiện thiện chí trong quá trình thi hành án, các cơ quan chức năng sẽ xem xét áp dụng các cơ chế phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho bà.

Kết Luận

Phiên tòa phúc thẩm không chỉ là nơi xét xử các hành vi vi phạm pháp luật mà còn là cơ hội để các bị cáo, đặc biệt là bà Trương Mỹ Lan, bày tỏ sự hối tiếc và nỗ lực khắc phục hậu quả. Những diễn biến tại phiên tòa cho thấy sự phức tạp của vụ án, đồng thời thể hiện tinh thần trách nhiệm của bà Lan trong việc tìm giải pháp xử lý tài sản nhằm giảm thiểu thiệt hại. Hội đồng Xét xử sẽ tiếp tục nghị án để đưa ra phán quyết cuối cùng, cân nhắc giữa các yếu tố pháp lý và những nỗ lực khắc phục của các bị cáo.

Theo thông tin từ báo VnExpress, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) Cấp cao tại TP.HCM đã đề nghị Tòa án phúc thẩm xem xét giảm án chung thân cho bà Trương Mỹ Lan (69 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) liên quan đến tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, với số tiền chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ đồng. Lý do được đưa ra là bà Lan đã khắc phục được khoảng 1/4 thiệt hại trong vụ án.

Ngày 3/4/2025, phiên tòa phúc thẩm tiếp tục diễn ra để xem xét kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan cùng 27 bị cáo khác trong giai đoạn hai của vụ án kinh tế lớn. Bà Lan kháng cáo về ba tội danh:

• Lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Chiếm đoạt hơn 30.869 tỷ đồng từ 35.824 nhà đầu tư thứ cấp, bị tòa sơ thẩm tuyên án chung thân.
• Rửa tiền: Liên quan đến số tiền 445.747 tỷ đồng, bị phạt 12 năm tù.
• Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới: Tổng cộng 4,5 tỷ USD (tương đương 106.730 tỷ đồng), bị phạt 8 năm tù.

Quan điểm của Viện Kiểm sát

Đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM cho biết, trong quá trình xét xử cả hai giai đoạn của vụ án, cơ quan tố tụng đã thu hồi được khoảng 8.000 tỷ đồng (giai đoạn một: 7.000 tỷ đồng; giai đoạn hai: 1.000 tỷ đồng) và dự kiến thu hồi thêm 15.000 tỷ đồng. Riêng ở giai đoạn hai, bà Lan đã khắc phục được 1/4 thiệt hại. Đại diện VKS nhận định: “Đây là tình tiết mới, đề nghị Hội đồng Xét xử (HĐXX) xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo ở tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Tuy nhiên, đối với hai tội danh còn lại là “Rửa tiền” và “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”, VKS cho rằng kháng cáo của bà Lan không có căn cứ, đề nghị HĐXX bác bỏ.

Các bị cáo khác

• Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc SCB), Nguyễn Phương Anh (Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Sài Gòn Peninsula), và Bùi Anh Dũng (cựu Chủ tịch SCB): VKS đánh giá bản án sơ thẩm đã xử đúng người, đúng tội. Do không có tình tiết mới tại phiên phúc thẩm, VKS đề nghị bác kháng cáo.
• Ông Chu Lập Cơ: Dù không kháng cáo, ông vẫn tự nguyện dùng tài sản riêng để khắc phục hậu quả. VKS ghi nhận hành động này và đề nghị HĐXX xem xét giảm án.
• Nhóm bị cáo khác: Một số người đã ăn năn hối lỗi, hợp tác khắc phục hậu quả, thậm chí tự nguyện nộp tiền dù không bị buộc bồi thường. Những bị cáo này, bao gồm Trương Huệ Vân (cháu ruột bà Lan), được VKS đề nghị giảm từ 6 đến 18 tháng tù nhờ các tình tiết giảm nhẹ mới như nộp giấy khen, gia đình có công. Tuy nhiên, với các bị cáo xin hưởng án treo, VKS không đồng ý.

Tranh chấp tài sản liên quan SCB

Liên quan đến kháng cáo của Ngân hàng SCB, yêu cầu ông Nguyễn Văn Liêm (Tổng Giám đốc Công ty Địa ốc Thủ Thiêm) nộp lại 1.000 tỷ đồng, VKS khẳng định ông Liêm đã thừa nhận nhận số tiền này thông qua việc chuyển nhượng dự án Khu đô thị An Phú (TP.HCM). Vì số tiền có nguồn gốc từ SCB, VKS đề nghị HĐXX buộc ông Liêm hoàn trả và tiếp tục phong tỏa tài sản của ông cùng Công ty Địa ốc Thủ Thiêm để đảm bảo thi hành án.

Đối với yêu cầu của Bùi Anh Dũng xin gỡ bỏ phong tỏa tài khoản, VKS không chấp nhận vì số tiền trong tài khoản liên quan đến vụ án. Tương tự, tài sản của Nguyễn Phương Hồng (cựu Phó Tổng Giám đốc SCB, đã qua đời) cũng cần tiếp tục kê biên để làm rõ trách nhiệm.

Diễn biến vụ án

Phiên tòa đang tiếp tục với phần bào chữa của luật sư và các bị cáo. Theo bản án sơ thẩm, bà Lan là người nắm phần lớn cổ phần của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB. Từ năm 2018-2020, để xử lý khó khăn tài chính của SCB, bà cùng các đồng phạm đã phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo, qua bốn công ty thuộc tập đoàn. Sau đó, bà chỉ đạo lập dòng tiền khống để hợp thức hóa, dẫn đến chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ đồng từ gần 36.000 nhà đầu tư.

Phiên tòa phúc thẩm sẽ tiếp tục làm rõ các tình tiết và đưa ra phán quyết cuối cùng.