Đến ngày 2/8, tại Mơ Artspace ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, cuộc trưng bày hội họa ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ đang giới thiệu các tác phẩm mỹ thuật của cố họa sĩ Công Quốc Hà. Đây là cơ hội để công chúng thưởng thức những tác phẩm quen thuộc và sáng tác cuối đời của ông, trên nhiều chất liệu như sơn mài, acrylic, sơn dầu.

Những tác phẩm này cho thấy một Công Quốc Hà ‘phá cách’ và bay bổng với màu và khối, mang hơi thở của đời sống hiện đại. Không chỉ là các tác phẩm tranh quen thuộc với đề tài thiếu nữ và hoa, phố Hà Nội, trưng bày còn giới thiệu những sáng tác cuối đời của ông. Qua đó, thể hiện sự chuyển mình của nghệ thuật sơn mài truyền thống và tầm nhìn của họa sĩ Công Quốc Hà.

Bên cạnh các tác phẩm hội họa, không gian trưng bày còn được sắp đặt với các kỷ vật và video tư liệu về cố họa sĩ. Họa sĩ Công Quốc Hà sinh năm 1955 trong một gia đình tư sản gốc tại Hà Nội. Ông không chỉ góp phần làm sống lại nghệ thuật vẽ tranh sơn mài truyền thống mà còn mang đến một hơi thở mới, tinh thần mới để sơn mài hiện đại hơn, có thể vươn tầm thế giới.

Chị Công Nữ Hoàng Anh, con gái cố họa sĩ, cho biết các bức tranh được chọn và sắp xếp theo mạch cảm xúc, có trật tự không gian, gắn với ký ức của họa sĩ cũng như của gia đình với những thăng trầm lịch sử. Không gian nghệ thuật Mơ Artspace là nơi họa sĩ Công Quốc Hà chọn làm triển lãm đầu tiên vào năm 2022, sau 10 năm rời xa quê hương, sống và làm việc tại Thụy Điển.

Trước khi qua đời, ông đã có 4 cuộc triển lãm cá nhân trong nước, được xem như những lần hội ngộ với bạn bè và ôn lại kỷ niệm với nơi mình sinh ra, học tập và trưởng thành. Cuộc trưng bày ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ không chỉ quảng bá tranh của cố họa sĩ mà còn giới thiệu những sản phẩm phái sinh, lấy cảm hứng từ tác phẩm của ông.

Đó là việc tạo ra những seri sản phẩm thời trang, hộp quà lưu niệm, tác phẩm điêu khắc dựa trên hội họa của họa sĩ Công Quốc Hà, do những học trò của ông thực hiện. Chị Công Nữ Hoàng Anh mong muốn ‘những sản phẩm ấy không chỉ dành cho người Việt mà cho nhiều người nước ngoài có thể biết tới.’

Câu chuyện ấy được lặp đi lặp lại trong nhiều năm, với nhiều thế hệ và tạo thành hệ sinh thái, tạo công ăn việc làm với niềm tự hào về văn hóa. Cuộc trưng bày cũng thể hiện tâm nguyện của cố họa sĩ lúc sinh thời: Văn hóa nghệ thuật khi được đầu tư một cách bài bản sẽ trở thành chìa khóa để từng cá nhân cũng như quốc gia tạo nên sức ảnh hưởng của mình trên thế giới.

Chị Công Nữ Hoàng Anh cho biết ‘di sản cũ chính là ba tôi, với chất liệu truyền thống là sơn mài ông đã sử dụng và thành danh trên con đường nghệ thuật. Nhưng ông đã thổi một linh hồn mới cho con đường tái tạo sơn mài truyền thống Việt Nam, đưa ra thế giới và khẳng định một phong cách mới trong sơn mài.’

Còn đối với chị, ông cũng là nền tảng để đi tiếp, tạo nên linh hồn mới. Những năm cuối đời, hội họa Công Quốc Hà vẽ ‘bay’ hơn, màu sắc hơn. Và chính chị là ‘linh hồn mới’ trong hội họa của ông. Tìm hiểu thêm về các hoạt động và sự kiện nghệ thuật khác tại Việt Nam.

Trưng bày ‘Di sản cũ – Linh hồn mới’ do gia đình họa sĩ Công Quốc Hà phối hợp với Không gian Văn hóa Disa tổ chức. Ngoài trưng bày tranh và các sản phẩm phái sinh lấy cảm hứng từ hội họa Công Quốc Hà còn có hoạt động biểu diễn âm nhạc, trình diễn thời trang diễn ra ngày 2/8 nhằm tưởng nhớ hoạ sĩ và tôn vinh di sản của ông với một tình thần và hơi thở mới. Liên hệ Mơ Artspace để biết thêm thông tin.

Họa sĩ Trần Thanh Thục vừa có buổi chia sẻ đặc biệt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trong khuôn khổ chuỗi chương trình ‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’. Với chủ đề ‘Trần Thanh Thục – Lặng lẽ một dòng tranh vải’, buổi giao lưu đã hé mở hành trình hơn 40 năm gắn bó với tranh vải của nữ họa sĩ.

Tranh vải, một chất liệu độc đáo và đầy thách thức trong mỹ thuật đương đại, không phải là lựa chọn phổ biến trong giới nghệ thuật. Tuy nhiên, với Trần Thanh Thục, đây là ngôn ngữ phù hợp nhất để kể những câu chuyện về ký ức, thiên nhiên, phụ nữ, thân phận và những góc nhìn đời thường. Những tác phẩm của họa sĩ không chỉ dừng lại ở giá trị thẩm mỹ mà còn ẩn chứa những lớp ý nghĩa sâu sắc.

Các tác phẩm của họa sĩ như những bài thơ thị giác, tái hiện cảnh sắc thiên nhiên, hình ảnh thiếu nữ, mái nhà xưa, con thuyền, lũy tre… bằng lớp lang màu sắc trầm ấm và bố cục dung dị. Tại buổi trò chuyện, họa sĩ đã chia sẻ về quy trình sáng tác của mình, từ việc chọn vải, cảm nhận màu sắc đến bố cục. Những mảnh vải được lựa chọn tỉ mỉ, không theo quy tắc máy móc mà theo cảm xúc và trực giác, tạo nên những điểm nhấn có hồn trong tác phẩm.

Tranh vải với họa sĩ Trần Thanh Thục không phải là sự thử nghiệm mà là một lựa chọn đã chín muồi. Hành trình của bà là minh chứng cho sự bền bỉ và khát vọng làm nghề nghiêm túc. Sáng tác tranh vải là một hành trình đầy thử thách và kiên nhẫn. Khó khăn đến từ chất liệu, kỹ thuật và thời gian hoàn thiện một tác phẩm. Việc lựa chọn và xử lý chất liệu đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn cao độ.

Đằng sau vẻ nữ tính của tranh là tinh thần rất kiên cường. Quá trình làm nên một tác phẩm tranh vải hoàn chỉnh đòi hỏi tất cả đều làm bằng tay. Đây là hành trình chậm rãi nhưng cũng là hành trình của sự lắng sâu và đi đến tận cùng bản ngã nghệ thuật.

Trong suốt hơn 40 năm gắn bó với tranh vải, họa sĩ Trần Thanh Thục đã vượt qua những trở ngại âm thầm bằng sự kiên nhẫn và tình yêu bền bỉ với chất liệu. Tranh vải không chỉ là phương tiện biểu đạt mà còn là một phần gắn bó máu thịt với cuộc đời và cảm xúc của người nghệ sĩ.

‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’ là chuỗi chương trình do Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khởi xướng, nhằm tạo ra không gian đối thoại giữa công chúng và nghệ sĩ. Mỗi buổi trò chuyện là dịp để công chúng hiểu sâu hơn về hành trình sáng tác của một nghệ sĩ đương đại Việt Nam.

Ngày 18/7, giới văn nghệ sĩ Việt Nam đã tiễn biệt họa sĩ và nhà phê bình nghệ thuật Lê Thiết Cương tại Hà Nội, một người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực nghệ thuật. Ông được biết đến với phong cách hội họa tối giản độc đáo, kết hợp giữa giáo lý Phật giáo và tinh thần nghệ thuật đương đại. Trước khi ra đi, ông vẫn thể hiện niềm đam mê với cuộc sống và tình yêu nghệ thuật bằng cách tìm kiếm cảm hứng từ âm nhạc và thơ ca.

Ông Lê Thiết Cương sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật lâu đời. Cha ông là nhà biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên, còn mẹ là nhà quay phim Đỗ Phương Thảo. Nhờ môi trường gia đình như vậy, từ nhỏ ông đã được tiếp xúc với nghệ thuật và bắt đầu học vẽ từ năm 11 tuổi. Tốt nghiệp khoa thiết kế mỹ thuật tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội, ông gắn bó với nghệ thuật hơn nửa thế kỷ qua.

Đặc trưng của phong cách hội họa Lê Thiết Cương là sự tối giản, thể hiện qua việc tiết chế tối đa ở bố cục, đường nét và màu sắc. Ông tin rằng sự tối giản là con đường dẫn đến sự minh triết và tinh thần trong nghệ thuật. Điều này được thể hiện qua các tác phẩm của ông, từ tranh trên vải canvas đến tranh trên gốm và các tác phẩm điêu khắc.

Lê Thiết Cương không chỉ là một họa sĩ mà còn là một nhà phê bình nghệ thuật uy tín. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách về nghệ thuật như ‘Thấy’ (2017) và ‘Trò chuyện với hội họa’ (2025). Những cuốn sách này đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới văn nghệ sĩ về khả năng phân tích và đánh giá nghệ thuật sâu sắc của ông.

Cuộc đời của Lê Thiết Cương được đánh dấu bằng nhiều mối quan hệ chặt chẽ với các nghệ sĩ và văn nhân khác. Ông được biết đến là người hào hiệp, trượng nghĩa và luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè và đàn em. Ông đã xây dựng được một mạng lưới quan hệ rộng rãi và sâu sắc trong giới nghệ thuật Việt Nam.

Trước khi qua đời, Lê Thiết Cương đã hoàn thiện nhiều dự án nghệ thuật, bao gồm cả triển lãm và sách. Những gì ông để lại cho giới văn nghệ sĩ Việt Nam là một di sản nghệ thuật quý giá và phong phú. Ông đã góp phần làm giàu thêm nền nghệ thuật Việt Nam và để lại nhiều cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ sau này.

Nghệ thuật sơn mài truyền thống của Việt Nam đang được tiếp tục phát huy và nâng tầm bởi thế hệ trẻ hôm nay. Một trong những cái tên nổi bật trong giới hội họa Việt Nam là họa sĩ Chu Nhật Quang, người đã và đang tiếp tục hành trình của mình trong việc tái hiện lịch sử dân tộc qua nghệ thuật sơn mài.

Sau triển lãm ‘Dấu thiêng’ tại Khu di tích Hoàng thành Thăng Long vào năm 2024, họa sĩ Chu Nhật Quang chuẩn bị giới thiệu 20 tác phẩm sơn mài khổ lớn tại triển lãm ‘Mùa xuân Độc lập’ nhân Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Quá trình sáng tạo của họa sĩ Chu Nhật Quang bắt nguồn từ niềm đam mê và tình yêu với nghệ thuật sơn mài truyền thống của dân tộc.

Với 7 năm theo học nghệ thuật ở nước ngoài và tiếp thu tư duy hội họa phương Tây, nhưng Chu Nhật Quang đã lựa chọn sơn mài truyền thống của Việt Nam. Sự đam mê này đã được hun đúc từ những ngày tháng sống trong không gian căn hộ chật chội ở ngõ nhỏ Hà Nội của ông nội, Nghệ sĩ Nhân dân Chu Mạnh Chấn và cha, Nghệ sĩ Ưu tú Chu Lượng, hai họa sĩ sơn mài nổi tiếng.

Họa sĩ Chu Nhật Quang đã tìm tòi và phát huy kỹ thuật làm vóc tranh và tạo màu sơn mài truyền thống. Anh đã vượt qua được những giới hạn của sơn mài truyền thống để tạo ra nhiều màu thể hiện trong tranh. Không chỉ vậy, anh còn mạnh dạn tìm tòi và nghiên cứu thể hiện sơn mài trên những bức vóc khổ lớn liền khối từ nguyên liệu tái chế.

Triển lãm ‘Mùa xuân Độc lập’ sẽ diễn ra tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, bao gồm 20 bức tranh cỡ lớn, trong đó có những bức lên tới gần 20m2. Nội dung của triển lãm giống như một hành trình qua từng sự kiện tiêu biểu của lịch sử dân tộc, với hình khối kiến trúc mang vẻ đẹp đặc trưng vùng, miền trong sự thống nhất chung của văn hóa dân tộc.

Điểm nhấn của triển lãm là các tác phẩm sơn mài hai mặt ‘Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập’ và ‘Bắc Nam thống nhất’, mỗi bức nặng 2 đến 3 tấn. Hình tượng vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc được thể hiện sinh động, khắc họa tầm vóc trí tuệ, sự bao dung cùng tình cảm của Người với đất nước và nhân dân.

Cùng với đó là loạt tranh khổ lớn mang tên ‘Con đường Bác Hồ’, tái hiện hành trình ra đi tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bức chân dung sơn mài lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc năm 1920 cũng là một điểm nhấn của triển lãm, với hình ảnh phía trước là chân trời giải phóng rộng mở cho dân tộc.

Theo Nghệ sĩ Ưu tú Chu Lượng, ‘Cái hay và độc đáo là Quang sáng tạo tranh về đề tài lịch sử dưới con mắt cũng như cách hiểu của những người trẻ hôm nay. Tôi rất mừng vì họ đã biết cảm nhận, nghĩ về lịch sử đúng hướng và đã bắt đầu kế tiếp chúng tôi gánh trên vai trách nhiệm người nghệ sĩ với đất nước và dân tộc’.

Họa sĩ Lê Thiết Cương là một cái tên đã quá quen thuộc trong giới hội họa Việt Nam. Sinh năm 1962, ông đã tạo dựng được một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp của mình thông qua việc học tập tại trường Sân khấu – Điện ảnh Việt Nam ở Hà Nội từ năm 1985 đến năm 1990. Với tài năng và sự sáng tạo không ngừng, Lê Thiết Cương đã trở thành một trong số ít những họa sĩ tối giản có tên tuổi ở Việt Nam.

Không chỉ tập trung vào lĩnh vực hội họa, Lê Thiết Cương còn tích cực tham gia vào nhiều lĩnh vực báo chí, đặc biệt là về các đề tài văn hóa và nghệ thuật. Những tác phẩm của ông, như ‘Nhà và Người’, ‘Trò chuyện với hội họa’, và ‘Trong hạt thóc có hạt gạo’, là tập hợp những bài viết về văn hóa Việt trong những năm gần đây. Qua những tác phẩm này, không chỉ tài năng của ông được thể hiện mà còn cho thấy sự quan tâm của ông đến văn hóa và nghệ thuật.

Đã có nhiều lần tôi có cơ hội gặp gỡ và trò chuyện với họa sĩ Lê Thiết Cương. Ông là một người nghệ sĩ chân thực, sống và sáng tạo tự do theo cách riêng của mình. Sự gắn bó giữa Lê Thiết Cương và nhà thơ Nguyễn Thụy Kha là một mối quan hệ chặt chẽ, sẻ chia từng ngày về thi ca nhạc họa tại quán La Cà, 24 Lý Quốc Sư, Hà Nội. Qua họ, tôi đã học được bao điều về nhân cách của người nghệ sĩ đích thực giữa thời này.

Tài năng và phong cách độc đáo của Lê Thiết Cương đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam, đặc biệt là hội họa mang phong cách tối giản. Về quá trình hình thành phong cách tối giản của mình, Lê Thiết Cương đã chia sẻ rằng anh đã nhận được sự giúp đỡ của nhà thơ Đặng Đình Hưng, người đã giúp anh ‘khai nhãn’ và khám phá phong cách tối giản.

Phong cách của Lê Thiết Cương được định hình bởi nét độc đáo và sự tối giản tinh tế. Ông đã trở thành một trong số ít những họa sĩ có phong cách riêng biệt và được công nhận. Cuộc sống của Lê Thiết Cương không chỉ là câu chuyện của một họa sĩ thành công mà còn là hành trình của một người nghệ sĩ chân thực, sống và sáng tạo tự do theo cách riêng của mình.

Giới nghệ thuật Việt Nam nói chung và những người yêu mến hội họa nói riêng đã được chiêm ngưỡng những tác phẩm đỉnh cao của Lê Thiết Cương. Qua những tác phẩm này, có thể thấy được tầm nhìn sâu rộng và sự sáng tạo không ngừng của ông. Những cống hiến của Lê Thiết Cương đã và đang tiếp tục làm giàu thêm cho nền nghệ thuật Việt Nam, tạo nên những giá trị tinh thần sâu sắc cho công chúng yêu nghệ thuật.

Với tất cả những gì đã đạt được, Lê Thiết Cương tiếp tục là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ. Con đường sáng tạo của ông là một minh chứng cho việc theo đuổi đam mê và khát vọng nghệ thuật, đồng thời thể hiện sự kiên trì và nỗ lực không ngừng nghỉ.